Trump ở Yokosuka phát biểu: Ngôn ngữ địa chính trị đã gây ra phản ứng dây chuyền trên thị trường tài chính toàn cầu như thế nào

Chiều nay lúc 13:45, Trump đã có bài phát biểu công khai tại căn cứ Hải quân Yokosuka của Mỹ ở Nhật Bản. Mặc dù bài phát biểu không trực tiếp đề cập đến các vấn đề tài chính, nhưng logic "ràng buộc địa lý" ẩn chứa trong đó đã gây ra nhiều hiệu ứng lan tỏa trên thị trường ngoại hối, thị trường trái phiếu, thị trường chứng khoán Mỹ và thị trường tiền điện tử. Trùng hợp là, ngày hôm đó cũng trùng với thời điểm quan trọng về thanh khoản khi 7000 tỷ MLF của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đến hạn, yếu tố chồng chéo này đã làm tăng thêm ảnh hưởng của "cú sốc bài phát biểu" trên thị trường.

Một, logic tài chính đứng sau liên minh Mỹ-Nhật: sự củng cố kép của đô la Mỹ và trái phiếu Mỹ

Trump nhấn mạnh trong bài phát biểu rằng "Liên minh Nhật-Mỹ là trụ cột an ninh khu vực", tín hiệu tài chính đứng sau câu nói này rất rõ ràng: một mặt thúc đẩy Nhật Bản tăng cường nắm giữ trái phiếu quốc gia Mỹ, mặt khác củng cố mối quan hệ neo tỷ giá yen Nhật so với đô la Mỹ.

Phát biểu này trước hết tác động đến thị trường ngoại hối: trong vòng nửa giờ sau khi phát biểu kết thúc, tỷ giá đô la Mỹ so với yên Nhật đã tăng 0.8% trong ngắn hạn, chạm mức cao 151.2, gần đạt ngưỡng can thiệp mà Ngân hàng Trung ương Nhật Bản đã đặt ra trước đó, kỳ vọng đồng yên sẽ tiếp tục giảm giá ngày càng gia tăng, trong khi chỉ số đô la Mỹ cũng đồng loạt tăng 0.3%. Tại thị trường trái phiếu Mỹ, do Nhật Bản hiện đang nắm giữ hơn 1.1 nghìn tỷ đô la trái phiếu Mỹ, là chủ nợ nước ngoài lớn thứ hai của Mỹ, thị trường kỳ vọng họ sẽ mở rộng quy mô mua vào, do đó lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm đã giảm 5 điểm cơ bản xuống 4.82%, tạm thời làm giảm áp lực cung trái phiếu Mỹ.

Nhưng rủi ro tiềm ẩn cũng không thể bị bỏ qua: nếu Nhật Bản buộc phải mở rộng thâm hụt ngân sách để tăng cường nắm giữ trái phiếu Mỹ, áp lực thanh khoản trên thị trường trái phiếu quốc gia của họ có thể truyền dẫn ra bên ngoài, dẫn đến việc "tái định giá rủi ro" trên thị trường trái phiếu toàn cầu. Mặc dù lợi suất trái phiếu châu Âu trong ngày đã giảm theo trái phiếu Mỹ, nhưng lo ngại về "rủi ro dây chuyền từ nợ công" đã bắt đầu xuất hiện.

Hai, sự phục hồi phòng ngừa của thị trường chứng khoán Mỹ: sự phân hóa rõ rệt giữa các ngành

Bài phát biểu của Trump đã tạo ra "kỳ vọng ổn định địa chính trị", tạm thời làm giảm cảm xúc rủi ro trên thị trường chứng khoán Mỹ: Chỉ số Dow Jones phục hồi 1,2% trong vòng 1 giờ sau bài phát biểu, chỉ số S&P 500 tăng 0,9%, nhưng tình hình phân hóa giữa các ngành rõ rệt.

Cổ phiếu chu kỳ trở thành lực lượng dẫn dắt tăng giá: ngành công nghiệp quốc phòng và năng lượng đều tăng hơn 2%, Lockheed Martin, ExxonMobil và các doanh nghiệp khác được thị trường coi là những bên hưởng lợi trực tiếp từ việc củng cố liên minh Mỹ-Nhật; cổ phiếu công nghệ thì có biểu hiện mờ nhạt, Nasdaq chỉ tăng nhẹ 0.3%, giá cổ phiếu của các ông lớn công nghệ như Apple, Microsoft giảm nhẹ. Nguyên nhân cốt lõi là đồng đô la mạnh làm tăng chi phí chuyển đổi doanh thu nước ngoài của các doanh nghiệp công nghệ, trong khi "cổ tức thanh khoản" do lợi suất trái phiếu Mỹ giảm bị bù đắp bởi sự không chắc chắn về địa chính trị.

Cần lưu ý rằng sự phục hồi của thị trường chứng khoán Mỹ trong ngày chủ yếu thuộc về "giao dịch ngắn hạn do tâm lý phòng ngừa rủi ro thúc đẩy", chứ không phải đảo chiều theo xu hướng. Chỉ số biến động CBOE (VIX) chỉ giảm nhẹ 0,5 xuống 18,2, vẫn ở mức cao trong gần một tháng, phản ánh tâm lý thận trọng của thị trường chưa thay đổi về cơ bản.

Ba, MLF của Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đến hạn: Hiệu ứng cộng hưởng của sự cân bằng chặt chẽ về tính thanh khoản toàn cầu

Vào thời điểm gần như đồng thời với cuộc trò chuyện với Trump, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã đón nhận 7000 tỷ nhân dân tệ MLF kỳ hạn 1 năm và 1890 tỷ nhân dân tệ giao dịch đảo ngược kỳ hạn 7 ngày đến hạn, thị trường rất quan tâm đến "quy mô gia hạn", yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến cấu trúc thanh khoản toàn cầu.

Tính đến cuối phiên giao dịch, Ngân hàng Trung ương vẫn chưa công bố kết quả tái cấp vốn, nhưng thị trường đã phản ứng trước: trên thị trường trái phiếu trong nước, lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm tăng nhẹ 2 điểm cơ bản lên 2.68%, cho thấy sự thận trọng của dòng tiền đối với "kỳ vọng tái cấp vốn không đạt yêu cầu"; đồng Nhân dân tệ offshore chịu áp lực kép từ việc đồng đô la Mỹ mạnh lên và MLF đáo hạn, giảm giá 0.2% so với đồng đô la Mỹ xuống 7.28; thị trường hàng hóa toàn cầu xuất hiện sự phân hóa, giá đồng và nhôm Thượng Hải định giá bằng Nhân dân tệ giảm nhẹ, trong khi giá dầu thô quốc tế tăng 1.5% do "kỳ vọng hợp tác năng lượng dưới sự đồng minh Mỹ-Nhật".

Nếu ngân hàng trung ương chọn "tái cấp vốn vượt mức" trong tương lai, sẽ giúp giảm áp lực thanh khoản trong nước và có thể ảnh hưởng ngược đến dòng vốn toàn cầu thông qua "sự hấp dẫn của tài sản đồng nhân dân tệ hồi phục"; nếu áp dụng "tái cấp vốn bằng lượng", sẽ duy trì cấu trúc thanh khoản chặt chẽ hiện tại, biến động của tài sản rủi ro toàn cầu có thể mở rộng thêm.

Bốn, Đường bí mật lâu dài: Tái cấu trúc quyền lực tiền tệ trong bối cảnh địa chính trị.

Bài phát biểu lần này của Trump về cơ bản là một ví dụ điển hình của "địa chính trị phục vụ lợi ích tài chính" - thông qua việc củng cố liên minh Mỹ-Nhật, duy trì vị thế đồng đô la như một loại tiền tệ dự trữ toàn cầu, đồng thời tìm kiếm những người mua ổn định cho trái phiếu Chính phủ Mỹ. Trong khi đó, sự hợp tác khu vực mà Trung Quốc đang thúc đẩy ở Đông Nam Á và các hoạt động điều chỉnh thanh khoản của ngân hàng trung ương đã tạo thành một dòng chính quan trọng khác của "hệ thống tiền tệ đa cực."

Sự cạnh tranh sâu sắc giữa địa chính trị và tài chính này sẽ tạo ra ba tác động trong dài hạn: Thứ nhất, ở cấp độ hệ thống tỷ giá, cuộc cạnh tranh "neo-tháo neo" giữa đồng đô la Mỹ và các đồng tiền không phải đô la sẽ gia tăng, sự biến động tỷ giá sẽ trở thành trạng thái bình thường của thị trường; Thứ hai, ở cấp độ thị trường trái phiếu, "mức độ phụ thuộc toàn cầu" của trái phiếu Mỹ có thể dần dần giảm, giá trị phân bổ của trái phiếu quốc gia thị trường mới nổi sẽ tiếp tục được nâng cao; Thứ ba, ở cấp độ định giá tài sản, rủi ro địa chính trị sẽ trở thành "yếu tố xem xét thông thường" trong định giá tài sản tài chính, trung tâm biến động của thị trường có thể sẽ tăng lên trong dài hạn.

Kết luận: Hệ sinh thái thị trường mới dưới sự cộng hưởng của địa chính trị và tài chính

Bài phát biểu của Trump tại Yokosuka đã thể hiện một cách trực quan sự nhạy cảm cao độ của thị trường tài chính toàn cầu. Khi lợi ích địa chính trị và tài chính sâu sắc đan xen, bất kỳ tuyên bố công khai nào cũng có thể trở thành "cánh bướm" khuấy động thị trường. Đối với các nhà đầu tư, vấn đề cốt lõi của thị trường hiện nay đã chuyển từ "dự đoán xu hướng" sang "thích ứng với biến động": trong logic cộng hưởng "địa chính trị - tài chính", việc "phân tán" trong phân bổ tài sản và "khả năng chống rủi ro" quan trọng hơn nhiều so với chỉ đơn thuần là "kỳ vọng lợi nhuận".